بیت کوین (Bitcoin) به عنوان یک ارز دیجیتالی رمزنگاری شده یا Crypto Currency  در مدت زمان نسبتاً کوتاهی توانست توجه طرفداران بسیاری را به خود جلب کند. در این پست کهکشان به معرفی بیت کوین، روند پیشرفت و کاربرد آن در زندگی روزمره میپردازیم. 

معرفی بیت کوین

شخصی به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) برای اولین بار در سال 2009 بیت کوین را ابداع کرد. در این ارز دیجیتالی از فناوری بلاک چین استفاده شده است و هدف از ساخت آن حفظ حریم خصوصی و افزایش امنیت بود. البته علی رغم تصور به تازگی فردی به نام کریگ رایت اهل استرالیا که گفته میشود خالق اصلی بیت کوین است با رسانه ها به گفتگو پرداخت. طبق اطلاعات به دست آمده به طور متوسط حدود 348 تراوات ساعت برای استخراج بیت کوین برق مصرف میشود. در این بین براساس آمار سال 2021 آمریکا، چین و قزاقستان در بالاترین رتبه استخراج کنندگان بیت کوین قرار دارند. اکنون بیت کوین به یکی از پرنوسان ترین ارزهای دیجیتالی تبدیل شده است. بنابراین اخبار مرتبط با آن در تعیین قیمتش اثرگذار خواهد بود.

تاریخچه شکل گیری بیت کوین 

یکی از اصطلاحات مرتبط با بیت کوین، ارز دیجیتالی امن است و از دهه 1980 به کار میرود. قبل از بیت کوین ارزهای دیجیتال دیگری مطرح بودند. مانند دیجی کش (Digicash) که توسط دیوید چاوم در سال 1982 پیشنهاد شد و در نهایت در سال 1989 مورد استفاده قرار گرفت. Hash Cash در سال 1997 توسط جیم چوات و ایگور چودوف ابداع شد. Bmoney یکی دیگر از ارزهای دیجیتالی پیش از بیت کوین است که در سال 1998 توسط یک مهندس کامپیوتر به نام وی دای (Wei Dai) منتشر شد. بیت گولد یا Bitgold در سال 1996 توسط نیک سابوی نوشته شد و در سال 2006 راه اندازی شد. به مرور زمان در سال 2007 یک بحران اقتصادی در بانک های آمریکا ایجاد شد که زمینه شکل گیری بیت کوین را فراهم کرد. در این شرایط بسیاری از مؤسسات مالی بزرگ آمریکا در خطر ورشکستگی قرار گرفتند و بازارهای سهام در سراسر جهان روندی نزولی را در پیش گرفتند. این بحران مالی به بحران جهانی 2008 شهرت دارد همچنین اقتصاددانان از آن به عنوان بدترین رکود اقتصادی از دهه 1930 یاد کرده اند. در تاریخ 18 آگوست 2008 تا 31 اکتبر همان سال، ساتوشی کاموتو در یک مقاله شرحی از اولین ارزدیجیتالی به نام بیت کوین را برای افراد محدودی در زمینه رمزنگاری ارسال کرد. در این مقاله به مواردی مانند داشتن یک امضای دیجیتالی ایمن و عدم استفاده از شخص سوم در معاملات اشاره شده بود. در تاریخ 3 ژانویه سال 2009 نیز بلوک بیت کوین استخراج شد و بلاکچین بیت کوین تعریف شد و شکل گرفت. همچنین در تاریخ فوریه سال 2009 کیف پول بیت کوین به نام بیت کوین کیوتی (Bitcoin-QT) نیز راه اندازی شد. اولین نسخه نرم افزار بیت کوین در تاریخ 9 ژانویه 2009 راه اندازی شد و نخستین تراکنش آن نیز در تاریخ 12 ژانویه 2009 صورت گرفت. همچنین اولین صرافی بیت کوین در تاریخ 17 مارس سال 2010 تأسیس شد و اولین بنیاد بیت کوین نیز در سال 2012 راه اندازی شد. البته یک باگ امنیتی در 15 آگوست سال 2010 در سیستم بیت کوین شناسایی و برطرف گردید. در تاریخ 10 دسمابر 2010 مقاله ای در زمینه بیت کوین در اخبار مطرح شد و موضوع آن استفاده از بیت کوین برای دریافت کمک های مالی بود. این ارز دیجیتالی توانست در تاریخ 20 اکتبر امسال به 30 هزار دلار برسد و رکورد خود را در بالاترین میزان ارزش خود از اوایل آگوست امسال تا کنون به ثبت رساند. بعد از الساورد به عنوان اولین کشوری که بیت کوین را به عنوان پول قانونی خود به رسمیت شناخته است، آفریقای مرکزی نیز این ارز دیجیتالی را در کشور خود به طور قانونی معرفی کرد. در عین حال، کشور روسیه استفاده از ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین را در معاملات و خرید و فروش ممنوع اعلام کردن است و ماینرها باید از قوانین تنظیم شده پیروی کنند. یکی از نکات جالب این است که به زودی صرافی های بیت کوین کشور هند مشمول پرداخت مالیت خواهند شد و سازمان FBI آمریکا اکنون بزرگترین کیف پول بیت کوین را در اختیار دارد. نکته منفی درباره این ارز دیجیتالی این است که تراکنش های بیت کوین تقریباً غیرقابل بازگشت هستند و پیگیری آنها از سوی کاربران سخت است به همین دلیل در محیط وب به تراکنش های دارک یا تاریک معروف است. 

سال 2017 و ارتقای بیت کوین 

در ماه جولای سال 2017 شبکه اتریوم راه اندازی شد. این رویداد باعث شد تا ارتقای نرم افزار پشتیبانی از شبکه لایتنینگ که یک راه کار دو لایه (2Layer) برای بلاک چین بیت کوین است از سوی بنیاد ملی بیت کوین تصویب شود. در واقع در ساختار بلاک چین، وجود لایه 2 یکی از اصلی ترین اجزا برای ارتقای سطح پذیرش کاربر در شبکه است. 

موزه و بیت کوین

در کشور ونزوئلا نیز موزه ای برای نمایش بیت کوین تأسیس شده است. مخاطبان در این موزه میتوانند روند استخراج بیت کوین و تجهیزات مورد نیاز آن را مشاهده کنند. شرکت کریپتوآویلا (criptoavila) که به مدت 9 سال در زمینه استخراج بیت کوین فعالیت دارد، این موزه را در شهر کاراکاس افتتاح کرد. 

کاربرد بیت کوین در زندگی روزمره

ارزهای دیجیتال به عنوان پول جایگزین در بین افراد به شهرت رسیده اند. اولین معامله با بیت کوین در سال 2010 برای خرید دو پیتزا انجام شد. اکنون در بسیاری از موارد از این پول دیجیتالی استفاده میشود. اکنون به مهم ترین زمینه های کاربردی بیت کوین اشاره میکنیم. 

• پرداخت های روزانه: اکنون به تعداد فروشگاه هایی که از بیت کوین به عنوان پول معتبر و مورد قبول خود استفاده میکنند رو به افزایش است. در بسیاری از فروشگاه های آنلاین و حضوری نیز میتوان از بیت کوین برای انواع پرداخت های روزانه استفاده کرد. همچنین خودپرداز بیت کوین به نام Bitcoin ATM نیز یک کیوسک کوچک است که میتوانیم با آن بیت کوین را با پول نقد یا کارت اعتباری، خریداری کنیم. در کشور فرانسه نیز حدود 25 هزار فروشگاه در سال 2020 خدمات خود را براساس بیت کوین ارائه کرده اند. 
• رزرو هتل و خرید بلیط هواپیما: یکی از کاربردهای جالب بیت کوین در سفر، رزرو هتل برای مسافران است. در سایت چیپ ایر (Cheap Air) از سال 2013 امکان پرداخت با بیت کوین فراهم شده است. در سایت هایی مانند تراوالا (Travala) نیز این امکان فراهم است.
• خرید ملک: خرید خانه و ملک نیز یکی دیگر از موارد استفاده از بیت کوین است و این کار از طریق کیف پول بین کوین انجام میشود. اولین خانه خریداری شده با بیت کوین در سال 2017 به ارزش 350,000 پوبند معادل 480,000 دلار در انگلستان بود. 
• خرید خودرو: بسیاری از برندهای معروف ماشین از جمله لامبورگینی، پورشه و بوگاتی اعلام آمادگی کرده اند که فروش دسته دوم خود را با بیت کوین انجام میدهند. البته در ماه مارس سال 2021 شرکت تسلا اعلام کرد که نمیتوانید محصولات آن را با بیت کوین خریداری کنید.
• سرمایه گذاری: یکی از موارد سرمایه گذاری بسیاری از افراد خرید بیت کوین است و حداقل مبلغ مورد نیاز برای سرمایه گذاری در بیت کوین معادل 10 تا 20 دلار است. همچنین از نظر برخی از افراد، اگر فکر سرمایه گذاری در بیت کوین را دارید میتوانید 5 تا 20 درصد از سرمایه خود را به این مورد اختصاص دهید.

کشتی کروز ساتوشی و بیت کوین  

یکی از شرکت های کشتی سازی به نام اوشن بیلدرز (Ocean Builders) کشتی تفریحی استرالیایی به نام ساتوشی را با 777 کابین خریداری کرد و با هدف ایجاد یک محیط پایدار در دریا در اختیار کارآفرینان حوزه ارزهای دیجیتال قرار داد. این کشتی در سواحل پاناما است. از بیت کوین نیز برای خرید و دریافت خدمات در این کشتی تفریحی استفاده میشود. 

غول ساعت سازی سوئیسی و بیت کوین  

یکی از شرکت های مطرح در زمینه ساعت سازی به نام فرانک مولر (Frank Muller) ساعتی مجهز به فناوری ذخیره بیت کوین ساخته است. کیف پول تعبیه شده در این ساعت غیرقابل هک است و به صورت آفلاین و با تولید اعداد تصادفی نیز قابل استفاده خواهد بود. این شرکت برای اولین بار در سال 1992 تأسیس شده است. 

دریافت بیت کوین به ازای سفارش غذا 

یک رستوران معروف در استانبول ترکیه به نام Foodecent به ازای سفارش غذا به مشتریان خود یک بیت کوین جایزه میدهد. در ابتدا مشتریان باید از این رستوران غذا سفارش دهند، این رستوران را به دوستان خود معرفی کنند تا بتوانند ارز دیجیتالی این رستوران را که توکن (Foodecent Dollar)  به اختصار FDD نام دارد دریافت کنند. هر مشتری که تعداد بیشتری توکن داشته باشد شانس بیشتری برای دریافت جایزه دارد. این کسب و کار به عنوان اولین رستوران غیرمتمرکز در جهان شهرت دارد و خود را با این شعار معرفی میکند که "با سفارش غذا میتوانید پول به دست آورید". 

بیت کوین و مدرسه

در مدارس کشور فرانسه طرحی پیشنهاد شده است تا دانش آموزان بتوانند با بیت کوین آشنا شوند. این طرح آموزشی در دوره دبیرستان ارائه شده است. برای این منظور معلمان نیز در یک دوره آموزشی شرکت می‌کنند تا بتوانند به دانش‌آموزان خود نیز آموزش دهند. از اهداف عمده این برنامه برای دانش آموزان میتوان به درک بهتر سیستم اقتصاد فرانسه و جهان اشاره کرد. در یک فیلم آموزشی مرتبط با این طرح، از معلمان پرسیدند آیا بیت کوین پول آینده است؟ آیا میتوان بیت کوین را جایگزین یورو قرار دهیم؟ 

در مدارس کشور الساورد (کشوری در آمریکای مرکزی) موضوعی جدید در برنامه تدریس خود قرار دادند و این طرح از سال 2024 اجرا میشود که چگونگی استفاده از بیت کوین را به دانش آموزان آموزش دهند. زیرا بیت کوین به مدت دو سال است که از طرف این کشور به عنوان پول رسمی آنها معرفی شده است. در شهریور 1400 بود که این کشور اعلام کرد بعد از سال ها تسلط دلار بر اقتصاد آنها، اکنون بیت کوین جایگزین دلار مشود و افراد میتوانند در خرید، ارائه و دریافت خدمات از این ارز دیجیتالی استفاده کنند. 

عوامل اثرگذار بر قیمت بیت کوین

اکنون به این موضوع میپردازیم که چه عواملی بر روی قیمت بیت کوین اثرگذار خواهند بود. سیستم عرضه و تقاضا شاید مهم ترین عامل مؤثر در قیمت بیت کوین و انواع رمزارزها باشد. یکی دیگر از این عوامل، فرآیند استخراج و دشواری آن است. در این میان، فعالیت رسانه ها و اخبار گوناگون با محوریت بیت کوین نیز میتواند بر نوسانات قیمت آن اثر داشته باشد. نگرانی از کاهش سرمایه و از دست رفتن آن نیز میتواند به اتخاذ تصمیم های احساسی در بین مخاطبان شود و همین امر موجب میشود تا آنها به سرعت اقدام به خرید و فروش کنند. مورد آخر نیز میتواند میزان پذیرش بیت کوین در بین افراد باشد زیرا در انتخاب آن توسط مردم برای سرمایه گذاری مؤثر است. در این مورد میتوان به افرادی اشاره کرد که حجم زیادی از سرمایه خود را به بیت کوین اختصاص داده اند. این افراد که به وال یا نهنگ معروف هستند، با فروش سرمایه خود میتوانند در موج قیمت بیت کوین نوسان ایجاد کنند. 

در این پست کهکشان به معرفی بیت کوین پرداختیم. با روند شکل گیری آن و کاربردهایش در زندگی روزمره آشنا شدیم. سپس عوامل اثرگذار در نوسانات و قیمت بیت کوین معرفی شدند. امیدواریم با مطالعه این پست کهکشان  اطلاعات بیشتری درباره این ارز دیجیتالی به دست آورده باشید.